Ενας «αυτονόητος» φίλος

Πολλές φορές, μια φράση, παροιμία ή εκφραση καρφώνεται στο μυαλό μας και την επεξεργαζόμαστε ώστε να δούμε τί καταλαβαίνουμε από αυτή. Είναι το γνωστό ¨τί θέλει να πει ο ποιητής¨...

Η δική μου πρόσφατη εμμονή είναι το ¨για μια θέση στον ήλιο¨.

Ολοι μοχθούν, αγωνίζονται και παλεύουν για μια θέση στον ήλιο. Τί θα μπορούσε να σημαίνει όμως αυτό; Ας αποκλείσουμε μερικά..

Σίγουρα δεν γίνεται αναφορά στο φωτεινό μας άστρο, στο ουράνιο σώμα που αποκαλούμε Ηλιο. Τουλάχιστον όχι με την λογική της αστρικής επίσκεψης.

Θα μπορούσε κάποιος να ταυτίσει την έκφραση με μια επιδίωξη ανόδου στο προσκήνιο, στην προφάνεια ή στο επίκεντρο.

Εδώ δεν μπορώ να διαφωνήσω, κάτι πάμε να πούμε. Ωστόσο αν το εξετάσουμε πραγματολογικά, μια θέση στον ήλιο είναι σχεδόν αυτονόητη, αφού ο ήλιος ούτε μικρός είναι ούτε οι ακτίνες του καλύπτουν επιλεκτικά ανθρώπους ή περιοχές.

Ειδικά αν η συγκεκριμένη έκφραση προέρχεται από τη χώρα μας η οποία έχει 240-260 ημέρες ηλιοφάνεια τον χρόνο, το πράγμα μπερδεύεται ακόμα περισσότερο.

Σίγουρα από την έκφραση θέλει να υπονοηθεί η πρόσβαση σε μια αποκλειστική ζώνη, σε μια ζώνη προνομίων.

Περίεργο τρόπο όμως βρήκαμε να το εκφράσουμε όλο αυτό αφού εντέλει ο ήλιος είναι ο μόνος παράγοντας ευτυχίας που διανέμεται προς πλούσιους και φτωχούς με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή, δωρεάν!

Στις βορειότερες χώρες, ή και στη δική μας κατά τους χειμερινούς μήνες, όντως μια θέση στον ήλιο εξασφαλίζει δωρεάν θερμότητα. Το καταλαβαίνει κανείς, βλέποντας τις γάτες κυρίως, που κυνηγούν τη διαγώνιο των ηλιακών ακτίνων όλη την ημέρα ώστε να ζεσταθούν.

Παλιότερα στην ίδια κατάσταση έβλεπε κανείς τους φτωχούς και τους ανέστιους (συνήθως περιφερόμενους ζητιάνους) που μη έχοντας τα οικονομικά μέσα να ζεσταθούν εκτιμούσαν δεόντως την σημαντική αυτή δωρεά θαλπωρής από το προσφιλές, κοντινότερό μας άστρο.

Σχολιάζοντας τη γενναιοδωρία του ήλιου, ο βραβευμένος με νόμπελ λογοτεχνίας, Αλμπέρ Καμύ είχε μάλιστα σταθεί στην ευτυχία των φτωχών μεσογειακών λαών που έχουν τα δώρα του ήλιου και της θάλασσας σε αντίστιξη με τη δυστυχία που οι κρύες και μουντές –πλην πλούσιες-  πόλεις της κεντρικής Ευρώπης επιβάλλουν στα λιγότερο προνομιούχα στρώματά τους.

Με λίγα λόγια, κάπως έτσι διαμορφώνεται η έννοια της «ηλίολουστης δημοκρατίας», που περιέγραφε εν πολλοίς τους κατοίκους των νησιών της Καραϊβικής (πρώην σκλάβοι) οι οποίοι παρά την πενία τους, πάντα προβλημάτιζαν τους κοινωνιολόγους με τον βαθμό ευτυχίας που βίωναν τη ζώη τους.

Με μια απλή αναγωγή στα σύγχρονα τεχνολογικά δεδομένα, θα τολμούσα να πω πως με την ανάλογη υποδομή και εμείς θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε αυτό το δώρο.

Ηδη στις ταράτσες μας υπάρχουν ηλιακοι θερμοσιφωνεσ οι οποίοι μας χαρίζουν απλόχερα ζεστο νερό. Πληροφοριακά θα αναφέρω εδώ πως και το καλοριφέρ στο σπίτι μας λειτουργεί με ζεστό νερό, το οποίο βέβαια προκύπτει μέσα από καύση πετρελαίου. Μήπως με μια μεγαλυτερη εγκατάσταση δεν θα μπορουσαμε να το λύσουμε και αυτό;

Σίγουρα πιο σύγχρονη λύση είναι τα ηλιακά πάνελ (επιφάνειες) που μας αποδίδουν ηλεκτρικό ρεύμα και από εκει και πέρα εμείς αποφασίζουμε πως θα το χρησιμοποιήσουμε (αύριο ίσως να φορτίζουμε και τα ηλεκτρικά μας αυτοκίνητα μέσω αυτών).

Για να μην το κουράζω, είτε με τον παραδοσιακό τρόπο απόλαυσης των προνομίων της μιας θέσης στον ήλιο, είτε με τον σύγχρονο, η πάσης φύσεως οικονομία που μας προσφέρει απλόχερα ο ήλιος αν και είναι δεδομένη, δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ως δεδομένη.

Πολίτες και κράτος πρέπει να πάρουμε αυτό που μας δίνεται απλόχερα δημιουργώντας τις βάσεις για να φτιάξουμε μια ευτυχισμένη κοινωνία κάτω από τον «ανοιχτοχέρη» ελληνικό ήλιο...